This website uses Unicode. If you can't read Vietnamese click here

Tho Tìên Chíên

[ Home ] [ Hai Sac Hoa Tigon ] [ Thi si Kiên Giang ] [ Pham Thiên Thu ] [ Ho Xuân Huong ] [ Nguyên Sa ] [ Tho Tìên Chíên ]

Home
Up

Vào khoảng 6/1937, báo "Tiểu Thuyết Thứ Bảy" xuất bản tại Hà Nội đăng truyện ngắn "Hoa ti-gôn" của ký giả Thanh Châu . Theo đó câu chuyện kể lại một mối tình giữa một chàng nghệ sĩ và một thiếu nữ.

Sau đó không lâu, toà soạn nhận được của một người thiếu phụ trạc 20, dáng bé nhỏ, thùy mi, nét mặt u buồn, mang đến một bì thơ dán kín gửi cho chủ bút, trong đó chỉ gọn một bài thơ "Hai sắc hoa ti-gôn", dưới ký tên T.T.Kh.

Khi thiếu phụ đi rồi, tòa soạn xem thơ nhận thấy thi phẩm ghi lại cảnh tình đáng thương tâm, nhưng người ta chỉ nhớ lờ mờ hình ảnh thiếu phụ kiạ Ðó là lần đầu và cũng là lần cuối người thiếu phụ nầy xuất hiện.

Câu chuyện "Hoa ti-gôn" đã khơi lại mối tình xưa mà người thiếu phụ (T.T.Kh.) đã từng yêu một người và từng trao lời gắn bó dưới dàn hoa ti-gôn. Rồi chàng ra đi; nàng ở lại và nhận một mối tình gượng ép. Nàng đã làm bài thơ để giải toả niềm tâm sự.

Trong "Hai sắc hoa ti-gôn", tác giả thuật lại câu chuyện tình giữa nàng và chàng nghệ sĩ trót đã yêu nhau, song hoàn cảnh trái ngang, nàng phải gạt nước mắt nên duyên cùng người khác -- một ông chồng luống tuổi -- để rồi tan nát tâm tư mỗi khi nhớ lại những kỷ niệm êm đềm của một thời quá khứ.

Sau bài thơ nầy, toà soạn Tiểu Thuyết Thứ Bẩy lại nhận được bằng đường bưu cục 3 tác phẩm khác cũng mang tên T.T.Kh. Ðó là các bài "Bài thơ thứ nhất", "Bài thơ đan áo" (riêng đăng ở Phụ nữ thời đàm) và "Bài thơ cuối cùng".

Từ đó về sau, người ta không còn gặp thơ của T.T.Kh nữa và không hiểu tại sao bài "Hai sắc hoa ti-gôn" lại xuất hiện trước "Bài thơ thứ nhất".

Từ lúc T.T. Kh. góp mặt vào làng thi ca tiền chiến, người ta đã tốn biết bao công phu đi tìm hiểu về T.T. Kh.. Không ai biết được tên thật cũng như quê quán của nàng. Có người cho nàng là Trần Thi Khánh, một nữ sinh phố Sinh Từ, Hà nội. Có kẻ cho cô là người yêu của ký giả Thanh Châu, hay đây chỉ là một nhân vật trong tưởng tượng của ông nhằm lâm ly hoá hay thi vi hoá một mối tình tưởng tượng. Rồi, các thi sĩ Thâm Tâm, Nguyễn Bính và J. Leiba cũng nhận T.T.Kh. là người yêu của mình ! Kể từ đó, dù cho các nhà văn tốn không biết bao giấy mực nhưng họ vẫn không biết gì hơn về nàng.

Về hoa ti-gôn (tiếng Pháp là antigone) : loại hoa dây đẹp, không thơm, có hình quả tim vỡ làm mấy mảnh, màu trắng và hồng; ở miền Nam VN gọi là hoa nho vì lá giống lá nho. Tác giả mượn ý màu trắng là màu trinh bạch, ngây thơ khi nàng còn nhỏ dại, và hồng là màu mà nàng phải trải qua những sự đau khổ trong tình trường khi con tim nàng tan vỡ...

Bài Thơ Thứ Nhất

Thuở trước hồn tôi phơi phới quá,
Lòng thơ nguyên vẹn một làn hương…
Nhưng nhà nghệ sỉ từ đâu lại,
Êm ái trao tôi một vết thương.

Tai ác ngờ đâu gió lại qua,
Làm kinh giấc mộng những ngày hoa,
Thổi tan âm điệu du dương trước,
Và tiển người đi bến cát xa.

Ở lại vườn Thanh có một mình,
Tôi yêu gió lạnh lúc tàn canh,
Yêu trăng lặng lẽ rơi trên áo,
Yêu bóng chim xa, nắng lướt mành.

Và một ngày kia tôi phải yêu,
Cả chồng tôi nữa lúc đi theo,
Những cô áo đỏ sang nhà khác,
Gíó hởi ! Làm sao lạnh rất nhiều ?

Từ đấy không mong không dám hẹn,
Một lần gặp nữa dưới trang nghiêm,
Nhưng tôi vẫn chắc nơi trời lạ,
Người ấy ghi lòng :”Vẫn nhớ Em”.

Ðang lúc lòng tôi muốn tạm yên,
Bổng ai mang lại cánh hoa tim,
Cho tôi ép nốt dòng dư lệ
Nhỏ xuống thành thơ khóc chút duyên ?

Ðẹp gì một mãnh lòng tan vỡ
Ðả bọc hoa tàn dấu xác xơ !
Tóc úa giết dần đời thiếu phụ…
Thì ai trông ngóng, chả nên chờ !

Viết đoạn thơ đầu lo ngại quá
Vì tôi còn nhớ hẹn nhau xưa:
 “Cố quên đi nhé, câm mà nín
Ðừng thở than bằng những giọng thơ !”

Tôi run sợ viết ; lặng im nghe
Tiếng lá thu khô siết mặt hè
Như tiếng chân người len lén đến.
Song đời nào dám gặp ai về !

Tuy thế tôi tin vẫn có người
Thiết tha theo đuổi nữa, than ôi
Biết đâu …tôi : một tâm hồn héo,
Bên cạnh chồng nghiêm luống tuổi rồi !

Ðan Áo Cho Chồng

“Chị ơi ! Nếu chị đã yêu.
Ðã từng lỡ hái ít nhiều đau thuong,
Ðã xa hẳn quảng đời hương,
Ðã đem long gữi gió sương mịt mùng.

Biết chăng chị mỗi mùa đông,
Ðáng thương những kẽ có chồng như em,
Vẫn còn thấy lạnh trong tim,
Ðan đi đan lại áo len cho chồng.

Như con chim hót trong lồng,
Hạt mưa nó rụng bên song bơ thờ,
Tháng ngày nổi tiếng tiêu sơ,
Than ơi ! Gió đã sang bờ ly tan…

Tháng ngày miễn cưỡng em đan,
Kéo dài một chiếc áo len cho chồng,
Như con chim nhốt trong lồng,
Tháng ngày mong đợ ánh hồng năm nao !

Ngoài trời mưa gió xôn xao,
Ai đem khóa chết chim vào lồng nghiêm ?
Ai đem lễ giáo giam em ?
Sống hờ trọn kiếp trong duyên trái đời…

Lòng em khổ lắm chị ơi !
Trong bao tủi cực với lời mỉa mai.
Quang cảnh lạ tháng năm dài
Ðêm đêm nghĩ tới ngày mai giậc mình !”

TTKh

Hai Sắc Hoa Ty Gôn

Một mùa thu trước, mỗi hoàng hôn
Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn
Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc
Tôi chờ người đến với yêu đương.

Nguời ấy thường hay ngắm lạnh lùng
Giãi đuờng xa vút bóng chiều phong
Và phương trời thẵm mờ sương cát
Tay vít dây hoa trắng cạnh lòng.

Người ấy thường hay vuốt tóc tôi,
Thở dài trong lúc thấy tôi vui,
Bảo rằng: “Hoa dáng như tim vỡ,
Anh sợ tình ta cũng thế thôi!”

Thuở đó nào tôi có hiểu gì
Cánh hoa tan-tác của sinh ly
Cho nên cười đáp:”Màu hoa trắng
Là chút lòng trong chẳng biến suy”.

Ðâu biết lần đi một lỡ-làng,
Dưới trời gian khổ chết yêu đương,
Nguời xa xăm quá !-Tôi buồn lắm,
Trong một ngày vui pháo nhuộm đường…

Từ đấy , thu rồi thu lại thu,
Lòng tôi còn giá đến bao giờ?
Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ…
Người ấy cho nên vẫn hững hờ.

Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời
Ái ân lạt lẽo của chồng tôi
Mà từng thu chết, từng thu chết
Vẫn giấu trong tim bóng một người.

Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết
Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa
Như hồng tựa trái tim tan vở
Và đỏ như màu máu thắm pha.

Tôi nhớ lời người đã bảo tôi
Một mùa thu trước rất xa xôi…
Ðến nay tôi hiểu thì tôi đã,
Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi !

Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ,
Chiều thu hoa đỏ rụng. Chiều thu
Gió về lạnh lẽo chân mây trắng
Người ấy sang sông, đứng ngóng đò.

Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng
Trời ơi ! Người ấy có buồn không ?
Có thầm nghi tới loài hoa vỡ
Tựa trái tim phai, tựa máu hồng ?

TTKh

Bài thơ cuối cùng